László József Bíró 29 Eylül 1899 tarihinde ö dönem Macaristan Krallığı’nın başkenti Budapeşte’de dünyaya geldi. Bíró, ticari açıdan başarılı olan ilk modern tükenmez kalemin patentini alan Macar bir mucitti. Daha sonra Arjantin vatandaşlığına geçmiştir. Aslında ilk tükenmez kalem, Bíró’nun keşfinden yaklaşık 50 yıl önce John J. Loud tarafından icat edilmişti, ancak bu icat bir takım eksiklikler barındırıyordu ve sonuç olarak ticari başarı elde edemedi.
 |
| László József Bíró |
Hayatı
Bíró, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu sınırları içinde, Macaristan Krallığı'nın başkenti Budapeşte’de Macar Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Doktorluk eğitimi aldı fakat mezun olamadan okulu bıraktı. Okuldan ayrıldıktan sonra Macaristan'da gazeteci olarak çalışmaya başladı. Gazeteciliğe başlamadan önce ise hipnotize etme ve otomobil yarışı gibi hobilerle uğraştı.
Tükenmez Kalemin İcadı
Gazeteci olarak çalışırken Bíró, gazete basımında kullanılan mürekkebin çabuk kuruyarak kağıdın kuru ve lekesiz kalmasına neden olduğunu fark etti. Aynı mürekkebi bir dolma kalemde kullanmayı denedi, ancak çok viskoz olduğu için uca akmadığını gördü.
 |
| Birome Tükenmez Kalemi |
Bíró, 1931 yılında Budapeşte Uluslararası Fuarı'nda ilk tükenmez kalemin üretimini sundu. Bir kimyager olan kardeşi György ile birlikte çalışarak, bir yuva içinde serbestçe dönen bir toptan oluşan yeni bir uç geliştirdi. Bu top döndüğünde kartuştan mürekkebi alıp yuvarlayarak kağıdın üzerine bu mürekkebin izini bırakıyordu ve bu sayede de yazma olayı gerçekleşiyordu. Bíró, 1938 yılında Paris'te bu buluşunun patentini aldı.
 |
| Tükenmez Kalem "Birome" |
II. Dünya Savaşı sırasında Bíró, kardeşi ile birlikte 1943 yılında Arjantin'e taşınarak Nazilerden kaçtı. 17 Haziran 1943 tarihinde ABD'de 2,390,636 numaralı bir patent başvurusunda bulundular ve Arjantin'de Biro Kalem'i kurdular. (Arjantin'de tükenmez kalem birome olarak bilinir.) Bu yeni tasarım, Kraliyet Hava Kuvvetleri hava mürettebatına tedarik edilmek üzere Birleşik Krallık'ta üretim için lisans aldı.
 |
| 17 Haziran 1943 tarihli patent başvurusu |
1945 yılında Marcel Bich, kısa süre sonra BIC şirketinin ana ürünü haline gelen kalemin patentini Bíró'dan satın aldı. BIC, dünya çapında 100 milyardan fazla tükenmez kalem sattı.
 |
| Bíró'nun Budapeşte'deki anı levhası |
László József Bíró 24 Ekim 1985 tarihinde Arjantin'in Buenos Aires kentinde hayatını kaybetti. Arjantin'de Mucitler Günü, Bíró'nun doğum günü olan 29 Eylül'de kutlanmaktadır. Birleşik Krallık, İrlanda, Avustralya ve İtalya dahil olmak üzere birçok ülkede bir tükenmez kalem yaygın olarak "Biro" ismiyle anılır. Kelime tescilli bir ticari marka olmasına rağmen, bazı ülkelerde jenerik hale gelmiştir. Doğumunun 117. yıldönümü olan 29 Eylül 2016'da Google, Bíró'yu "İleri görüşlü ruhu" nedeniyle bir Google Doodle ile andı.
 |
| 29 Eylül 2016 tarihli Doodle |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder