1990 yılından günümüze Türkiye’nin Budapeşte Büyükelçileri

Türkiye Cumhuriyeti her zaman Macaristan’a değer vermiş ve Dışişleri Bakanlığı’nın en donanımlı diplomatlarını Macaristan’da büyükelçi olarak görevlendirmiştir. Bu yazımda, 1990 yılından itibaren görev yapan Türkiye’nin Budapeşte Büyükelçilerine yer verdim.

Bedrettin Tunabaş (1990-1995)

Bedrettin Tunabaş 1930 yılında İstanbul’da doğdu. 1950 yılında Saint Joseph Fransız Lisesi'nden, 1954 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu. Çeşitli yurt içi ve yurt dışı görevlerde bulunduktan sonra, 1975-1978 yılları arasında Rotterdam Başkonsolosluğu, 1984-1987 yılları arasında KKTC Büyükelçiliği, 1987-1990 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı Müşavirliği ve 1990-1995 yılları arasında Macaristan Büyükelçisi olarak yaptı.

Halil Süha Noyan (1995-1996)

Halil Süha Noyan 11 Eylül 1941 tarihinde Gaziantep’te doğdu. 1965 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu. Dışişleri Bakanlığı'nda görevler üstlendi. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü'nün danışmanı olarak da görev yaptı. 1993-1995 yılları arasında Makedonya Büyükelçisi, 1995-1996 yılları arasında yaklaşık 1,5 yıl Macaristan Büyükelçisi olarak görev yaptı. 1996-1997 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı müşaviri oldu. 1997-1998 yıllarında Dışişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu üyesi ve 1998-2001 yıllarında Dışişleri Bakanlığı İstihbarat ve Araştırma Genel Müdürü olarak görev yaptı. 2001-2002 yılları arasında Portekiz Büyükelçisi olarak görev yaptı. 2002 yılından emekli oluncaya dek tekrar Dışişleri Bakanlığı müşaviri oldu.

İsmet Birsel (1996-1998)

İsmet Birsel 08 Şubat 1934 tarihinde İzmir’de doğdu. 1953 yılında Robert Koleji'nden Sanat Tarihi diplomasıyla mezun oldu. 1957 yılında Paris Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. 1983-1986 yılları arasında Tahran, 1986-1989 yıllarında Lahey Büyükelçiliği, Dışişleri Bakanlığında Kültür İşleri Genel Müdürlüğü ve Dışişleri Bakanlığı müsteşar yardımcılığı, 1993-1996 yıllarında Avrupa Konseyi Daimi Temsilciliği, 1996-1998 yılları arasında da Macaristan Büyükelçisi olarak görev yapmıştır. 1998-1999 yılları arasında da Dışişleri Bakanlığı Müşaviriydi. İsmet Birsel bürokrat olmasının yanında bir ressamdı. Çeşitli resim sergileri açtı, Hollanda'da "Lahey Okulu" diye bilinen profesyonel sanatçıların kurduğu “Pulchri Studio”nun sanatçı üyeliğine seçildi. 09 Mart 2017 tarihinde İzmir’de hayata gözlerini yumdu.

Macaristan Büyükelçisi İsmet Birsel (1996-1998)

Ender Arat (1998-2002)

Ender Arat 21 Ocak 1947 tarihinde İzmir’de doğdu. Galatasaray Lisesini bitirdi. 1971 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. 1973 yılında Dışişleri Bakanlığına girdi. Halep Başkonsolosluğu, Buenos Aires Büyükelçiliği, Brüksel’de AB Daimi Temsilciliği ve Bonn Büyükelçiliğinde çalıştı. 1996 – 1998 yıllarında ilk Türk Büyükelçiliğini açmak üzere Moldova’nın başkenti Kişinev’de bulundu ve Hristiyan Türkler olarak bilinen Gagavuz halkı ile çok yakın ilişkiler kurdu. 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel döneminde Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü, 1998-2002 yıllarında Macaristan Büyükelçisi, 2002-2003 yıllarında Dışişleri Bakanlığı Müşaviri, 2003-2004 yıllarında Dış Politika Danışma Kurulu üyesi, 2002-2004 yıllarında Başbakanlık Dışişleri Başdanışmanı ve 2004-2007 yıllarında Ekonomik ve Kültürel İşlerden sorumlu Müsteşar Yardımcısı, 2007'den 2011'e kadar da Madrid Büyükelçisi olarak görev yapmıştır. Ayşe Arat ile evli olup 2 çocuk babasıdır. Arjantin’in “Liyakat”, Macaristan’ın “Yüksek Liyakat” ve Avrupa’yı Teşvik İspanyol Grubu’nun “Altın Haç” madalyası sahibidir. 

Macaristan Büyükelçisi Ender Arat (1998-2002)

Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti topraklarına sığınan kişi ve toplumların hikâyelerini araştırarak derlediği bilgileri bir arşiv kaydı niteliğindeki “Türklere Güvendiler, Tarih Boyunca Türk Topraklarına Sığınanlar” adlı kitabın yazarıdır. Bu kitabı 2016 yılında Tarihçi Kitabevi’nden çıkmıştır. Haziran 2011’de emekliye ayrılmış olup hâlen Rus-Türk Toplumsal Forumu Genel Sekreteri görevini devam ettirmekte ve "Türklere Güvendiler" konulu bir müze kurma projesi üzerinde çalışmaktadır. Arat, Fransızca, İngilizce ve İspanyolca bilmektedir.

Büyükelçi Arat'ın Kitabı

Aydan Karahan (2003-2004)

Aydan Karahan 01 Temmuz 1942 tarihinde doğdu. 1965 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olup Dışişleri Bakanlığı'na girdi. Yurt dışında çeşitli kademelerde görev yaptıktan sonra, 1992-1995 yılları arasında Lübnan Büyükelçiliği, 1995–1996 yıllarında KKTC Büyükelçiliği, 1996-1997 Dışişleri Bakanlığı müşavirliği, 1997-2000 yılları arasında İdari İşlerden sorumlu Müsteşar yardımcılığı, 2000-2003 arasında Hollanda Büyükelçiliği, 2003-2004 yılları arasında Macaristan Büyükelçiliği, 2004-2006 yılları arasında yeniden KKTC Büyükelçiliği yaptı. 2007 yılında Bakanlık müşavirliğine atandı ve aynı yıl yaş haddinden dolayı emekli oldu. Girne Amerikan Üniversitesi'nin 2006 yılında verdiği fahri doktorası vardır. Karahan, KKTC Büyükelçiliği görevinden ayrılırken verdiği son röportajında kariyeri boyunca 3 önemli olayla karşılaştığını belirtiyor: “Sayın Denktaş, seçimlere girmedi bile. Girseydi kazanır mıydı, kaybeder miydi ayrı bir konu ama girmedi bile. Yerini Sayın Talat'a bıraktı. Bu, benim dış tayinlerimde karşılaştığım üçüncü önemi olaydır. Hollanda'da Euro'ya geçişe, Macaristan'da da AB'a girişe tanık olmuştum."

Macaristan Büyükelçisi Aydan Karahan (2003-2004)

Umur Apaydın (2004-2008)

Umur Apaydın 26 Haziran 1947 tarihinde İstanbul’da doğdu. 1970 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olmuştur. Dışişleri Bakanlığı'nda çeşitli görevler üstlenmiş, 1996-2000 yılları arasında Özbekistan büyükelçiliği, 2000-2001 yıllarında Dışişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu üyeliği, 2001-2004 Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk İşleri Genel Müdürlüğü, 2004 yılında kısa bir süre Balkanlar Genel Müdürlüğü, 2004-2008 yıllarında Macaristan Büyükelçiliği, 2008-2010 yılları arasında ise Hırvatistan büyükelçiliği görevlerinde bulunmuştur. 2010 yılında Dışişleri Bakanlığı müşavirliğine atanmış ve bu görevi sürdürürken emekli olmuştur. Dışişleri Bakanlığı Balkanlar Genel Müdürü iken NATO İstanbul Zirvesi'nin koordinatörlüğünü üstlenmiştir.

Macaristan Büyükelçisi Umur Apaydın (2004-2008)

28-29 Haziran 2004 tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenen NATO Zirvesi’nin sorunsuz geçmesi için NATO Zirvesi Organizasyon Komitesi Başkanı Büyükelçi Umur Apaydın ve ekibi 8 ay boyunca gece gündüz demeden çalıştı. Gerçekten de 2004 İstanbul NATO Zirvesi hatasız ve mükemmel bir organizasyonla gerçekleştirildi. O dönemki NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer 22 Eylül 2004 tarihinde Büyükelçi Umur Apaydın'a İstanbul NATO Zirvesi’ndeki üstün çabalarından dolayı üstün hizmet bir madalyası takdim etti.

22 Eylül 2004 - Büyükelçi Apaydın hizmet madalyasını alıyor.

Oya Tuzcuoğlu (2008-2010)

Oya Tuzcuoğlu 11 Şubat 1948 tarihinde Eskişehir'de doğdu. TED Ankara Koleji’nden ve 1970'te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olmuştur. 1975 yılında Dışişleri Bakanlığı'na girmiştir. 1999-2002 yılları arasında Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü Daimi Temsilciliği ve 2002-2004 yıllarında Doha Büyükelçiliğinin ardından, 2004-2008 arasında ilk kadın Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürü olarak görev yapmış, 2008-2010 yıllarında Macaristan Büyükelçiliği görevinin ardından, 2010 yılından itibaren tekrar Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü Daimi Temsilciliği görevine getirilmiş ve Eylül 2012'ye değin bu görevini yürütmüştür. 2013 yılında yaş haddinden emekliye ayrılmıştır.

Macaristan Büyükelçisi Oya Tuzcuoğlu (2008-2010)

Hasan Kemal Gür (2010-2013)

Hasan Kemal Gür 22 Eylül 1950 tarihinde Artvin’in Hopa ilçesinde dünyaya geldi. 1972 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olmuştur. 1973 yılında girdiği Dışişleri Bakanlığı'nda çeşitli diplomatik görevlerde bulunmuştur. 1988-1990 yıllarında Gümülcine Başkonsolosluğu, 1990-1993 yıllarında Münih Başkonsolosluğu, 1994-1998 yılları arasında Batum Başkonsolosluğu, 2002-2007 yılları arasında Pakistan Büyükelçiliği, 2007-2010 yılları arasında Konsolosluk İşleri Genel Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Temmuz 2010'dan Kasım 2013'e dek Macaristan Büyükelçisi olarak görev yapmıştır.

Macaristan Büyükelçisi Hasan Kemal Gür (2010-2013)

Şakir Fakılı (2013-2017)

Şakir Fakılı 25 Eylül 1953 tarihinde Gaziantep’te dünyaya geldi. 1976 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olmuştur. 1977-1979 yılları arasında Ticaret Bakanlığı'nda çalışmış ve 1979 yılında Dışişleri Bakanlığı'na girmiştir. 1992-1993 yıllarında Batum Başkonsolosluğu, 1995-1999 yıllarında Nürnberg Başkonsolosluğu, 2001-2004 yıllarında İkili Ekonomik İşler Genel Müdür yardımcılığı, 2004-2009 yılları arasında Kuveyt, 2009-2010 yıllarında da Lefkoşa Büyükelçiliği görevlerinde bulunmuştur. 2010-2013 arasında Konsolosluk İşleri Genel Müdürü olarak görev yapmıştır. Kasım 2013-Aralık 2017 tarihleri arasında Macaristan Büyükelçisi olarak görev yapmıştır.

Macaristan Büyükelçisi Şakir Fakılı (2013-2017)

Temmuz 2017’de Macaristan Büyükelçisi iken Budapeşte’de “Bir Büyükelçi’nin Gözünden” isimli kendi çizimlerinden oluşan bir resim sergisi Szentendre şehrinde açıldı.

Büyükelçi Fakılı kendi açtığı resim sergisinde

Büyükelçi Fakılı, yine aynı görevdeyken, Türk ve Macar bilim adamlarının ortak yürüttüğü bir çalışmayla Kanuni Sultan Süleyman’ın kalbinin ve iç organlarının gömülü olduğu Zigetvar’daki türbe palankası ortaya çıkarıldı.

Büyükelçi Fakılı’nın diplomat olarak kariyeri boyunca görev yaptığı ülkelerde edindiği izlenimleri ve anıları yazdığı, tecrübelerini paylaştığı bir de kitabı var. “Bir Büyükelçi’nin Gözünden İzlenimler, Anılar” isimli kitap diplomasi aleminden, dış dünyadan, kimileri deneme tadında ilginç öykülerin araya serpiştirildiği, akıcı ve yalın bir dille yazılmış, büyükelçilerin yurt dışındaki yaşamlarının insani yönlerini merak edenlere; bir büyükelçinin bulunduğu ülkeyi nasıl gördüğünü öğrenmek isteyenlere; tarihi konuları sevenlere; Kıbrıs ihtilafına ilgi duyanlara; uluslararası ilişkiler, devletler hukuku ve dış siyaset konularında çalışanlara ve öğrencilere ilginç gelecektir.

Büyükelçi Fakılı'nın kitabı

Ahmet Arif Oktay (2018-....)

Ahmet Akif Oktay, 1961 yılında Isparta’nın Yalvaç ilçesinde dünyaya geldi. 1985 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun olmuştur. Aynı yıl Dışişleri Bakanlığı'na girmiştir. Çeşitli görevlerin ardından 2002-2005 yıllarında Bingazi Başkonsolosu, 2005 yılında kısa bir süre Dışişleri Bakanlığı Genel ve İkili Ekonomik İşler Dairesi Başkanı, 2005-2007 yılları arasında Rotterdam Başkonsolosu, 2007-2008 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı Siyaset Planlama Dairesi Başkanı, 2008-2011 yılları arasında ise Dışişleri Bakanlığı Siyaset Planlama Genel Müdür Yardımcısı, 2011-2015 yılları arasında Vietnam Büyükelçisi olarak görev yapmış, 2016 yılında Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun özel müşaviri olmuş, 1 Ocak 2018 tarihi itibarıyla Macaristan Büyükelçisidir. Halen bu görevine devam etmektedir.

Macaristan Büyükelçisi Ahmet Arif Oktay

Türkiye Cumhuriyeti'ni Macaristan'da başarıyla temsil eden sayın büyükelçilerimize saygılarımla...